De ketenregeling onder de WAB: tijdelijke arbeidsovereenkomst wel of niet verlengen?

Met ingang van 1 januari 2020 zal de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) in werking treden. Deze wet brengt een aantal veranderingen in het arbeidsrecht, waaronder een verruiming van de ketenregeling. De ketenregeling bepaalt hoeveel opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd mogen worden aangegaan, en voor welke duur, voordat een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd ontstaat.

De huidige ketenregeling houdt in dat er maximaal drie opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd mogen worden gesloten. De maximale duur van deze overeenkomsten voor bepaalde tijd mag in totaal niet langer zijn dan twee jaar. Tussenpozen van zes maanden of korter zijn daarbij inbegrepen. Mocht er aansluitend een vierde arbeidsovereenkomst worden gesloten, of mocht de duur van de overeenkomsten tezamen de termijn van twee jaar overschrijden, dan ontstaat automatisch een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Pas als er tussen twee arbeidsovereenkomsten een tussenpoos zit van meer dan zes maanden, ontstaat een nieuwe keten en begint de teller weer opnieuw. Bij cao kan worden afgeweken van deze wettelijke ketenregeling.

Met ingang van 1 januari a.s. zal de ketenregeling worden aangepast in die zin dat de maximale termijn van twee jaar zal worden verlengd naar drie jaar. De nieuwe ketenregeling kent geen overgangsrecht en geldt dus direct vanaf 1 januari a.s. Dit betekent dat de nieuwe ketenregeling van toepassing is op alle arbeidsovereenkomsten die op of na 1 januari 2020 eindigen.

Mocht u van plan zijn om nog dit jaar een tijdelijke arbeidsovereenkomst te verlengen, en mocht u nog geen arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd willen sluiten, dan is het goed om te weten hoe de huidige en de nieuwe ketenregeling werkt en welke mogelijkheden er nog zijn voor verlenging. Ik zal dit toelichten aan de hand van twee voorbeelden.

Voorbeeld 1:

• Arbeidsovereenkomst I: van 1 april 2018 tot 1 oktober 2018 (6 maanden)
• Arbeidsovereenkomst II: van 1 oktober 2018 tot 1 oktober 2019 (12 maanden)
• Arbeidsovereenkomst III: van 1 oktober 2019 tot …?

U kunt in dit geval nog een derde arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd sluiten tot uiterlijk 1 april 2021. Er zijn dan drie arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd gesloten en de maximale duur van twee jaar (oftewel de ketenregeling volgens huidig recht) verstrijkt op 1 april 2020. Dit is na de datum van inwerkingtreding van de WAB waardoor de nieuwe ketenregeling van toepassing wordt. Volgens de nieuwe ketenregeling is een maximale duur van drie jaar toegestaan. Er ontstaat dus nog geen arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.

Voorbeeld 2:

• Arbeidsovereenkomst I: van 1 oktober 2017 tot 1 oktober 2018 (12 maanden)
• Arbeidsovereenkomst II: van 1 oktober 2018 tot 1 oktober 2019 (12 maanden)
• Arbeidsovereenkomst III: van 1 oktober 2019 tot …?

In dit voorbeeld is per 1 oktober 2019 reeds sprake van een totale duur van twee jaar. Mocht u per 1 oktober 2019 een nieuwe arbeidsovereenkomst willen aangaan, dan wordt dit op grond van de huidige ketenregeling automatisch een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. De inwerkingtreding van de nieuwe ketenregeling met ingang van 1 januari a.s. brengt hier geen verandering in. U kunt er echter wel voor kiezen om per 1 januari 2020 een derde arbeidsovereenkomst aan te gaan tot uiterlijk 1 oktober 2020. Op deze derde arbeidsovereenkomst is de nieuwe ketenregeling van toepassing. De totale duur van de drie overeenkomsten mag dan drie jaar zijn, de tussenpoos van 3 maanden (te weten van 1 oktober 2019 tot 1 januari 2020) daarbij inbegrepen. Er ontstaat dan nog geen arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.

Let op: deze twee voorbeelden kunnen anders zijn wanneer onder het huidige recht bij cao in het voordeel van de werknemer is afgeweken van de ketenregeling. In dat geval zijn de cao-bepalingen leidend en niet de wettelijke bepalingen. Ik raad u dus aan eerst de eventueel van toepassing zijnde cao te raadplegen, voordat u een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd gaat verlengen.

Verder is nog van belang om te weten dat het aangaan van langere tijdelijke arbeidsovereenkomsten onder de WAB niet zonder (financiële) gevolgen is. De werkgever zal straks een hogere WW-premie betalen bij arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd dan bij arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd. Arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd worden daarmee dus relatief duur. En bij een langer dienstverband zal de wettelijke transitievergoeding voor de werknemer ook iets hoger gaan uitvallen. Daarentegen is het voordeel van de verruiming van de ketenregeling dat het ontstaan van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd met één jaar kan worden uitgesteld, waardoor voor de werkgever meer flexibiliteit ontstaat.

Dit artikel is geschreven door mr. Marieke Frank van Knuwer advocaten te Den Helder. Wilt u dit jaar nog een tijdelijke arbeidsovereenkomst verlengen? Of heeft u andere vragen over de nieuwe ketenregeling onder de WAB? Neem dan gerust contact met haar op: frank@knuwer.nl of 0223-239012 (direct nummer).