Het aanmelden van de andere partner bij het pensioenfonds is een verplichting die men veelal opneemt in een notariële samenlevingsovereenkomst. Als men dit afspreekt, maar vervolgens niet nakomt dan kan men schadeplichtig worden ten opzichte van de andere partner.
Het gerechtshof ’s Hertogenbosch heeft op 26 mei 2020 een interessante uitspraak* gedaan in een dergelijke situatie. Hier ging het om twee samenlevers die in 2009 in een samenlevingsovereenkomst hadden afgesproken elkaar over en weer aan te wijzen als pensioengerechtigde voor het partnerpensioen. Laten we ze Rob en Anton noemen. In september 2017 zijn zij uit elkaar gegaan.
Anton heeft zich aan de afspraak uit de samenlevingsovereenkomst gehouden. Hij heeft Rob op basis van de samenlevingsovereenkomst aangemeld bij Zwitserleven en Rabobank als partner voor pensioen. Daardoor is er een bedrag aan partnerpensioen ten behoeve van Rob opgebouwd. Rob heeft Anton niet aangemeld als partner bij zijn pensioenfonds(en).
Anton vordert nu primair dat Rob afstand doet van zijn aanspraak op partnerpensioen. Nu Anton echter niet gelijktijdig gedeeltelijke ontbinding van de samenlevingsovereenkomst heeft gevorderd, kan het aanwijzen van Rob als partner voor het partnerpensioen niet worden teruggedraaid. Dit kan daarom niet door het gerechtshof worden toegewezen.
Subsidiair (dus voor het geval de primaire vordering niet kan worden toegewezen) vordert Anton vergoeding van de geleden schade. Die vordering kan wél worden toegewezen. Het gerechtshof oordeelt dat er sprake is van wanprestatie door Rob, doordat hij zich eenzijdig aan de gemaakte afspraak heeft onttrokken. Gevolg hiervan is dat als hij komt te overlijden Anton geen recht heeft op partnerpensioen. Daarnaast is de waarde van het ouderdomspensioen van Anton afgenomen met het voor Rob opgebouwde partnerpensioen. Het is onmogelijk om Anton achteraf aan te melden voor het partnerpensioen. Rob moet de schade die Anton heeft aan hem vergoeden. Deze schade moet in een aparte procedure nader worden bepaald.
Het is dus belangrijk om je te realiseren wat er nu precies in een samenlevingsovereenkomst wordt afgesproken: waar liggen jouw rechten en verplichtingen. Geen enkele bepaling is zo maar een ‘standaard bepaling’ waar geen aandacht aan besteed hoeft te worden. Iets wat men veelal wel denkt. Vragen over de inhoud van een samenlevingsovereenkomst? Neem gerust contact op met mr. Eveline Martina-Dirks van Knuwer advocaten Alkmaar (072-2001042 / dirks@knuwer.nl).
*ECLI:NL:GHSHE:2020:1643
