Waarom zou je je eigen partner aansprakelijk stellen ?

Nee, dit artikel gaat niet over een echtscheiding, en het aansprakelijk stellen van je ex voor de alimentatie. Waarom zou je je eigen partner aansprakelijk stellen? Dat lijkt erg onlogisch. Maar heel soms kan daar toch een aanleiding en juridisch een goede reden voor zijn.
 

Het aansprakelijk stellen van een ander is meestal aan de orde als die ander een fout heeft begaan; een afspraak uit een overeenkomst is niet nagekomen of degene heeft een onrechtmatige daad begaan. In de wet staan echter ook een aantal zogeheten risicoaansprakelijkheden: situaties dat je aansprakelijk bent voor een risico dat zich verwezenlijkt heeft maar waar je zelf eigenlijk niets aan kon doen.
 

Als jouw hond een ander bijt, of een fietser onderuit rent, dan ben je als bezitter van de hond aansprakelijk voor de schade die daardoor ontstaat. Als een dakpan van je huis waait op het hoofd van een toevallige passant, dan ben je aansprakelijk voor de schade die de passant oploopt. De wet bepaalt namelijk (in artikel 6:174 BW) dat je als bezitter van een opstal aansprakelijk bent voor schade die ontstaat door een gebrek in het opstal en de wet bepaalt (in artikel 6: 179 BW) dat je als bezitter van een dier aansprakelijk bent voor de schade die ontstaat door de eigen energie van het dier.
 

In de gevallen waarin letselschade ontstaat en bijvoorbeeld blijvende arbeidsongeschiktheid, kan die schade aanzienlijk zijn. Voor dergelijke schades is er dan vaak wel een verzekering die dekking biedt.

Stel nou dat man en vrouw samen eigenaar zijn van het huis en van de hond. En stel dat het niet een toevallige passant is die de dakpan op zijn hoofd krijgt, of onderuit wordt gelopen door de hond, maar het is één van de twee partners is, die samen eigenaar zijn van huis en/of hond. Kan dan de één de ander aansprakelijk stellen (voor de helft van de schade)?  
 

In het zogenaamde ‘hangmat-arrest’ is door de Hoge Raad uitgemaakt ECLI:NL:HR:2010:BM6095, voorheen LJN BM6095, Hoge Raad, 09/01675 (rechtspraak.nl) dat dit inderdaad kan als sprake is van een gebrekkig opstal (in dat geval was de gemetselde pilaar waar de hangmat aan vast zat gebrekkig, waardoor die afbrak en de daaraan bevestigde hangmat met de vrouw des huizes erin dus viel, met een dwarslaesie voor haar als gevolg). Om toch een deel van de schade vergoed te krijgen, via de verzekering is de man als mede-bezitter van het gebrekkige opstal aansprakelijk gesteld om zodoende via de opstalverzekering een deel van de schade vergoed te krijgen. In het belang van man en vrouw samen.
 

Vervolgens was de vraag of deze mogelijkheid er ook zou zijn als er schade ontstaat bij één van de twee gezamenlijke eigenaren/bezitters van een dier, bijv. een paard, als dat paard een trap geeft aan één van die twee eigenaren. In dat geval gaat die ‘constructie’  echter niet op, aldus de Hoge raad, omdat de achtergrond/bedoeling van die wettelijke regeling een andere is. ECLI:NL:HR:2016:162, Hoge Raad, 15/03541 (rechtspraak.nl)
 

In de wet staat nog een andere vorm van risicoaansprakelijkheid, namelijk de aansprakelijkheid voor een gebrekkige zaak. Stel dat een tuinstel defect is en iemand er doorheen zakt en fors letsel oploopt. Of een zeilboot waar de mast van afbreekt en op iemands hoofd terecht komt. Dat er dan aansprakelijkheid is van de bezitter(s) van de stoel (d.w.z. niet diegene die er op zit, maar -meestal- de eigenaar) of van de zeilboot, is wel duidelijk. Maar de Hoge Raad heeft nog niet geoordeeld of in zo’n situatie de ene partner de andere zou kunnen aanspreken, als één van de twee mede-eigenaren degene is die het letsel oploopt.

Dit artikel is geschreven door Harm van Lingen.

Vragen?

Harm van Lingen is als advocaat gespecialiseerd in aansprakelijkheidskwesties. Hij is advocaat-partner bij Knuwer advocaten Alkmaar, Comeniusstraat 10, Alkmaar.

Tel:                       072-2001043;

Mail:                     harmvanlingen@knuweralkmaar.nl; 

Website:             Knuwer | Harm van Lingen